Czy odprawa emerytalna pracownika może korzystać ze zwolnienia od opodatkowania

Odpowiedź: Z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT wynika, że za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone przez pracodawcę, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Do tak rozumianych przychodów ze stosunku pracy należą między innymi otrzymywane od pracodawców odprawy emerytalne.

Wskazać jednocześnie pragnę, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT zwalnia się od podatku dochodowego przychody otrzymywane przez podatników po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, którzy podlegają z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym o systemie ubezpieczeń społecznych, i mimo nabycia uprawnienia nie otrzymują emerytury ani renty (zob. art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT). Jest to tzw. ulga dla pracujących seniorów. Zwolnienie to obejmuje – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł – przychody osiągnięte:

ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,

z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT,

z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach określonych przepisami art. 27 ustawy o PIT (tj. zasadach ogólnych według skali podatkowej), art. 30c ustawy o PIT (tj. w formie podatku liniowego) lub art. 30ca ustawy o PIT (tj. w ramach tzw. IP BOX) albo w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Ze zwolnienia tego korzystać mogą między innymi otrzymywane po nabyciu uprawnień do emerytury, a przed wypłatą pierwszej emerytury odprawy emerytalne (zob. np. interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2023 r. – sygn. 0113-KDIPT2–3.4011.468.2023.2.GG oraz z 15 grudnia 2023 r. – sygn. 0113-KDIPT2–2.4011.709.2023.2.AKR). Niestety okolicznością wyłączającą możliwość korzystania z tego zwolnienia jest pobieranie renty rodzinnej (zob. art. 21 ust. 1 pkt 154 lit. a–d ustawy o PIT).

W przedstawionej sytuacji przechodzący na emeryturę pracownik pobiera – jak rozumiem – rentę rodzinną. W tej sytuacji temu pracownikowi nie przysługuje ulga dla pracujących seniorów. Przedmiotowa odprawa emerytalna jest zatem na zasadach ogólnych opodatkowana podatkiem dochodowym jako dochód ze stosunku pracy.

Jeżeli zatem w przedstawionej sytuacji pracodawca pobrał podatek dochodowy od wypłaconej odprawy emerytalnej, postąpił prawidłowo. Nie ma jednocześnie w omawianym przypadku podstaw do skorzystania ze zwolnienia w stosunku do przedmiotowej odprawy emerytalnej w ramach zeznania rocznego.