Jak przeprowadzić procedurę likwidacji stowarzyszenia prowadzącego działalność

Odpowiedź: Rozwiązanie stowarzyszenia wymaga zwołania nadzwyczajnego walnego zebrania członków zgodnie z zapisami statutowymi. Bowiem zgodnie z ustawą Prawo o stowarzyszeniach, w statucie muszą znaleźć się zapisy dotyczące trybu rozwiązania stowarzyszenia.

Majątek likwidowanego stowarzyszenia nie może zostać podzielony pomiędzy jego członków, ale musi zostać przeznaczony na określony cel społeczny. W praktyce może być to przekazanie na rzecz innego stowarzyszenia albo fundacji o podobnym profilu działalności. Jest to decyzja podejmowana przez walne zebranie członków. Zapisy statutowe powinny określać, ile osób minimalnie musi uczestniczyć w zebraniu i jaką liczbą głosów walne zebranie podejmuje taką uchwałę.

W praktyce w statucie często podawane są informacje o tym, kto zostanie likwidatorem i na jaki cel będzie przeznaczony majątek z likwidowanego stowarzyszenia.

Walne zgromadzenie powinno przygotować następujące dokumenty:

listę obecności,

protokół,

uchwałę o likwidacji stowarzyszenia,

uchwałę o wyborze likwidatora,

uchwałę o przeznaczeniu majątku pozostałego po likwidacji stowarzyszenia oraz

dodatkowe dokumenty w zależności od zapisów statutu.

Komplet takich dokumentów, w wersji papierowej albo elektronicznej, składa się wraz z wnioskiem o otwarcie likwidacji do właściwego oddziału Krajowego Rejestru Sądowego, w którym stowarzyszenie jest zarejestrowane.

Formularze potrzebne do otwarcia likwidacji to:

KRS-Z61 – formularz główny służący do zgłoszenia otwarcia likwidacji

KRS-ZR – załącznik do formularza głównego służący do zgłoszenia likwidatora/likwidatorów.

KRS-ZK – załącznik do formularza głównego służący do wykreślenia zarządu wraz ze sposobem reprezentacji określonym w statucie. Zarząd zostaje wykreślony, ponieważ jego obowiązki w momencie otwarcia likwidacji obejmuje likwidator.

Opłata za wniosek dla stowarzyszenia prowadzącego działalność gospodarczą wynosi 350 zł.

Likwidator, poza zgłoszeniem informacji o rozwiązaniu stowarzyszenia do sądu, ma obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający dzień otwarcia likwidacji. Sprawozdanie to składa się z tych samych elementów, co sprawozdanie finansowe sporządzane na zakończenie roku obrotowego. Jednak obejmuje ono okres od ostatniego sprawozdania finansowego do dnia poprzedzającego dzień podjęcia uchwały o likwidacji.

Likwidator ma także obowiązek podania do publicznej wiadomości informacji o likwidacji stowarzyszenia. Jest ona zamieszczana dopiero po otrzymaniu z sądu postanowienia o otwarciu likwidacji. Powinna zawierać formalne informacje o rozpoczęciu likwidacji, dane i kontakt do likwidatora, a także datę – do kiedy można zgłaszać roszczenia wobec likwidującej się organizacji.

Kolejnym obowiązkiem likwidatora jest również zakończenie działalności stowarzyszenia pod kątem księgowym – zamknięcie ksiąg rachunkowych. Sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający dzień otwarcia likwidacji oraz sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji sporządza się w wersji elektronicznej. Jest ono podpisywane także elektronicznie przez osobę sporządzającą oraz przez likwidatora za pomocą profilu zaufanego albo certyfikowanego podpisu elektronicznego.

Księgowanie zdarzeń gospodarczych

W trakcie trwania likwidacji zdarzenia gospodarcze księgowane są zgodnie z ogólnymi zasadami księgowania w księgach rachunkowych otwartych w dniu rozpoczęcia likwidacji. W ten sposób likwidator potwierdza również prowadzenie likwidacji, np. wygaszanie działań, czyli zamknięcie konta bankowego, spłacanie obietnic, wniesienie opłat sądowych, opłacenie księgowości, wyprzedaż majątku stałego, a także przekazanie majątku pozostałego po likwidacji.

Zakończenie likwidacji stowarzyszenia

Po zakończeniu wszelkich działań likwidator podejmuje decyzję o zakończeniu likwidacji. Na ten moment zgodnie z ustawą o rachunkowości zamyka się również księgi rachunkowe i przygotowuje sprawozdanie finansowe (tzn. na dzień zakończenia likwidacji). Sprawozdanie składa się z tych samych elementów co klasyczne sprawozdanie, ale obejmuje okres od dnia otwarcia likwidacji do dnia jej zamknięcia. Za te same okresy sporządzane są też zeznania CIT-8.

Sprawozdania finansowe na dzień poprzedzający otwarcie likwidacji i na dzień zamknięcia likwidacji powinny być także przyjęte (zatwierdzone) w ciągu 6 miesięcy od daty ich zatwierdzenia, a potem przesłane drogą elektroniczną do KRS (stowarzyszenie z działalnością gospodarczą).

Podstawa prawna:

ustawa z 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 2261).