Odpowiedź: Pracodawca może żądać udokumentowania niekaralności od kandydata do pracy wyłącznie wtedy, gdy ustawa regulująca zasady zatrudniania danej grupy pracowników zawiera wprost wymóg niekaralności na stanowisku pracy, o które ubiega się kandydat, i dostarczenia przez niego zaświadczenia z KRK. Pracodawca nie jest uprawniony do swobodnego badania kryminalnej przeszłości pracownika. Zakres badania jest wyznaczony przepisami dotyczącymi wymogu niekaralności.
Kiedy pracodawca może żądać udokumentowania niekaralności od kandydata do pracy?
Pytanie: Fundacja przyjmuje nowych pracowników. Kiedy może żądać udokumentowania niekaralności od kandydata do pracy?
Przykłady takich regulacji prawnych to:
77 § 1 pkt 1 ustawy – Prawo o prokuraturze – kandydat na stanowisko prokuratorskie przedstawia informację z Krajowego Rejestru Karnego jego dotyczącą osoby,
57 § 7 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych – zgłaszający swoją kandydaturę do objęcia stanowiska sędziego sądu powszechnego przedstawia informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą jego osoby,
10 ust. 8a ustawy – Karta Nauczyciela – w celu potwierdzenia nieskazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe nauczyciel, przed nawiązaniem stosunku pracy, jest obowiązany przedstawić dyrektorowi szkoły informację z Krajowego Rejestru Karnego.
Art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich – przewiduje obowiązek sprawdzenia pod kątem niekaralności za określone przestępstwa kandydatów do pracy związanej z: wychowaniem małoletnich, ich edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich oraz opieką nad nimi.
Ten ostatni przepis został mocno poszerzony w 2024 r. za sprawą tzw. ustawy Kamilka. W tym dziale umieściliśmy więcej odpowiedzi związanych z tą nowelizacją.
ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym – w brzmieniu obowiązującym od 15 lutego 2024 r. (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1304, 1606).