Zapłata przez OPP kary umownej za zerwanie umowy najmu – kwestia zwolnienia od podatku

Chodzi o zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o CIT, zgodnie z którym wolne od podatku są dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Fiskus stwierdził, że przepis ten daje możliwość zwolnienia z opodatkowania dochodów OPP w części przeznaczonej i wydatkowanej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej. OPP realizujące cele statutowe na zasadach wskazanych w ustawie działalności pożytku publicznego, jednak nie wszystkie ponoszone przez nią wydatki spełnią założenia ustawodawcy wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o CIT. Jak czytamy w wydanej interpretacji podatkowej: „Zgodnie z opisem sprawy przeznaczyli i wydatkowali Państwo swoje dochody na zapłacenie kary umownej za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu nieruchomości, którą wykorzystywali Państwo do realizacji swoich celów pożytku publicznego. O ile wydatki na wynajem nieruchomości w celu realizacji swoich celów statutowych mogą stanowić wydatek, o którym mowa we wskazanym przepisie, o tyle kara za zerwanie umowy najmu takiego wydatku nie stanowi. Nie można mówić o realizacji jakiegokolwiek celu pożytku publicznego w sytuacji uiszczania kary, choćby umownej, za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu. Innymi słowy, zapłacenie kary umownej nie realizuje wskazanego w opisie stanu faktycznego celu pożytku publicznego, nie stanowi pomocy dzieciom z chorobami nowotworowymi. Zatem nie można poniesionego wydatku w postaci kary umownej powiązać z realizacją wskazanych przez Państwa celów pożytku publicznego, dlatego ich równowartość nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o CIT” (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 stycznia 2023 r., sygn. 0114-KDIP2–1.4010.189.2022.1.KS).

W odniesieniu do omawianego zwolnienia od podatku dochodowego NSA przypomniał, że: „Ustawodawca w art. 17 ust. 1 pkt 6c updop, poza koniecznością posiadania przez podatnika statusu organizacji pożytku publicznego, wprowadza drugi warunek, a mianowicie konieczność przeznaczenia dochodu na realizację zadań statutowych. W zakresie drugiego z warunków wprowadzone zostało ponadto zastrzeżenie, że wydatkowane środki nie mogą zostać przeznaczone przez podatnika na działalność gospodarczą. Badanie jednak, czy środki zostały przeznaczone na taką działalność może mieć miejsce dopiero wówczas, gdy zostanie ustalone, że środki takie zostały przeznaczone na działalność statutową. W razie zatem stwierdzenia, że dochody nie zostały przeznaczone na taką działalność (co zostało ustalone w rozpoznawanej sprawie), badanie związku przeznaczenia dochodu z okolicznością, czy nastąpiło to w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, jest bezprzedmiotowe” (wyrok NSA z 16 maja 2019 r., sygn. akt II FSK 2093/17).