Zajęcia na basenie prowadzi tylko nauczyciel wychowania fizycznego

Pytanie: Ratownik wodny wykonuje usługę nauki pływania na podstawie umowy zlecenia za niewielką kwotę 200 zł miesięcznie. Proszę o informację, jaki podatek PIT i składki ZUS powinien zapłacić zleceniodawca od tej kwoty. Ratownik jest zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy za kwotę większą niż minimalne wynagrodzenie u innego pracodawcy. Czy składka zdrowotna od zlecenia podlega ograniczeniu do wysokości podatku na mocy art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej?

Odpowiedź: W przypadku umowy zlecenia na kwotę 200 zł miesięcznie, gdzie zleceniobiorca (ratownik wodny) jest już zatrudniony na umowie o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzenie wyższe niż minimalne, obowiązują poniższe zasady dotyczące składek i podatków.

Jeśli zleceniobiorca ma już etat u innego pracodawcy i zarabia co najmniej minimalne wynagrodzenie, jego umowa zlecenia nie podlega obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne. Jedyną obowiązkową składką jest składka zdrowotna.

Składka zdrowotna podlega ograniczeniu do wysokości zaliczki na podatek dochodowy (art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Dodatkowo interpretacja ZUS z 10 czerwca 2024 r. (DI/200000/43/514/2024) potwierdza, że zasada ta dotyczy również zleceniobiorców. Jeśli więc obliczona składka zdrowotna przewyższa zaliczkę na PIT, należy ją obniżyć do wysokości tej zaliczki.

Jeśli zleceniobiorca jest uczniem lub studentem do 26. roku życia, to jego umowa nie podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Płatnik (zleceniodawca) musi potrącić podatek dochodowy w wysokości 12%.W przypadku niskich kwot (poniżej 200 zł) i braku oświadczenia PIT-2 u pracownika może dojść do sytuacji, w której podatek ten będzie niższy niż miesięczna kwota wolna (300 zł rocznie, czyli 25 zł miesięcznie). Oznacza to brak zaliczki na podatek do odprowadzenia.

Jeśli PIT-2 jest złożony u głównego pracodawcy, podatek 12% odlicza się standardowo. Zleceniodawca potrąca 19 zł podatku PIT (zaokrąglone w dół z 19,20 zł).

Jeśli zleceniobiorca jest osobą poniżej 26. roku życia, to jego dochód może być zwolniony z podatku dochodowego na podstawie ulgi dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT).

Przykład rozliczenia umowy zlecenia z wynagrodzeniem brutto 200 zł

(przy założeniu, że zleceniobiorca nie jest osobą poniżej 26. roku życia, ponieważ z treści pytania to nie wynika).

Podstawa wymiaru składek i podatków

Wynagrodzenie brutto: 200 zł

Koszty uzyskania przychodu (20%): 200 zł × 20% = 40 zł

Podstawa opodatkowania: 200 zł – 40 zł = 160 zł

Podatek dochodowy (PIT)

Podatek 12%: 160 zł × 12% = 19,20 zł

Zaokrąglamy do pełnych złotych: 19 zł

Składka zdrowotna (9%)

Standardowo: 200 zł × 9% = 18 zł

Ponieważ składka zdrowotna (18 zł) jest niższa niż podatek PIT (19 zł), nie trzeba jej obniżać – jest płatna w pełnej wysokości.

Wniosek: w tym przypadku składka zdrowotna NIE podlega obniżeniu, ponieważ jest niższa niż zaliczka na PIT.

Wynagrodzenie netto (do wypłaty dla zleceniobiorcy)

200 zł −19 zł (PIT) − 18 zł (składka zdrowotna) = 163 zł

Zleceniobiorca otrzyma na rękę 163 zł.

Podstawa prawna:

art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 497),

art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 226),

art. 83 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 146).

Autor: Jakub Pioterek

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Specjalista w zakresie zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi.Od kilku lat związany z administracją publiczną.