Odpowiedź: Dobrą praktyką jest sporządzenie umowy, na podstawie której stowarzyszenie otrzymuje w drodze darowizny środek trwały w postaci komputera. Umowa powinna zawierać także wartość przekazywanego nieodpłatnie środka trwałego. Stanowić będzie ona wartość początkową środka trwałego do przyjęcia w księgach.
Jak zaksięgować w stowarzyszeniu otrzymanie darowizny w postaci komputera
Pytanie: Stowarzyszenie ma otrzymać od swojego partnera komputer. Jak należy zaksięgować taką darowiznę i czy należy sporządzić jakąś dokumentację?
Otrzymane w ramach darowizny środki trwałe należy wprowadzić do ewidencji bilansowej w dniu przyjęcia ich do używania na podstawie dowodu OT. Jeśli ich wartość została określona w umowie darowizny, to będzie ona stanowiła wartość początkową wprowadzonych środków trwałych.
Wycena środka trwałego
W sytuacji gdy wartość środków trwałych nie została wskazana, to ich wyceny dokonuje się zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Stosownie do tego przepisu, jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu.
Zaliczenie darowizny do przychodów
Koszty i przychody dotyczące przekazania lub otrzymania aktywów nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów lub do pozostałych przychodów operacyjnych (zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy o rachunkowości).
Ujęcie darowizny w księgach rachunkowych
Wartość otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych ujmuje się w księgach rachunkowych w oparciu o art. 41 ust. 2 ustawy o rachunkowości za pośrednictwem konta 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych od otrzymanych środków trwałych.
Zaewidencjonowanie środka trwałego na koncie
Przyjęcie środka trwałego powinno zostać zaewidencjonowane na koncie 013 – Pozostałe środki trwałe, konto to służy do ewidencji środków trwałych nieujętych na kontach 010, 011, 016 i 017, które podlegają umorzeniu lub amortyzacji w miesiącu przekazania do użytkowania. Po stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności nieodpłatne otrzymanie środków trwałych.
Wprowadzając do ksiąg rachunkowych środek trwały otrzymany nieodpłatnie, na podstawie art. 41 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości, dokonuje się następującego zapisu:
1.OT – wprowadzenie środka trwałego do ewidencji środków trwałych
Wn konto 013 Pozostałe środki trwałe
Ma konto 840 Rozliczenie międzyokresowe przychodów
Kwotę ujętą na koncie 840 rozlicza się stopniowo, zwiększając pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych danego składnika, zapisem:
2.PK – odpis amortyzacyjny
Wn konto 401 (koszty wg rodzajów, w analityce „amortyzacja”)
Ma konto 072
Oraz równolegle:
Wn konto 840 Rozliczenie międzyokresowe przychodów,
Ma konto 760 Pozostałe przychody operacyjne
art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 120).