Poznaj Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na 2023 r.

W programie stwierdzono m.in., że:

zadaniem instytucji i organizacji publicznych jest ochrona osób przed przemocą, a także krzywdzeniem ze strony osób bliskich;

ustrojową zasadą jest także szczególna pomoc ze strony władz publicznych dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej (rodziny dotknięte przemocą pozostają w trudnej sytuacji społecznej, co jest podstawą do udzielania im szczególnej pomocy przy użyciu metod i narzędzi określonych w obecnie obowiązujących przepisach);

badania empiryczne oraz doświadczenie wskazują, że prawidłowo funkcjonująca rodzina jest optymalnym środowiskiem rozwoju i samorealizacji, natomiast przemoc jest jednym z ważnych zagrożeń dla realizacji tej podstawowej funkcji rodziny, jak i dla samorealizacji każdego z jej członków;

statystycznie większość osób doznających przemocy w rodzinie stanowią kobiety, ale też m.in. małoletni, osoby starsze i osoby niepełnosprawne.

Z dokonanej w programie diagnozy wynika też m.in., że:

przemoc w rodzinie jest w Polsce, podobnie jak w innych krajach, jednym z problemów społecznych, który wymaga podejmowania szeroko zakrojonych działań przeciwdziałających temu zjawisku;

niebagatelny wpływ na stosowanie przemocy w rodzinie ma dziedziczenie wzorca przemocy ze środowiska pochodzenia;

wpływ na stosowanie przemocy w rodzinie może mieć także uzależnienie od alkoholu lub jego nadużywanie;

osoby doświadczające przemocy w rodzinie miały problem z szukaniem pomocy na zewnątrz.

Pomimo że działanie systemu oceniano pozytywnie, to badania wskazywały również obszary wymagające poprawy, jak choćby słabo rozwiniętą infrastrukturę wsparcia dla osób dotkniętych przemocą w małych miejscowościach i na obszarach wiejskich, niewystarczającą liczbę miejsc noclegowych, zbyt długi czas oczekiwania na niektóre formy pomocy, np. pomoc prawną, braki kadrowe, czasowe i finansowe w instytucjach wspierających osoby dotknięte przemocą, a także negatywne nastawienie osób dotkniętych przemocą do zmiany swojej sytuacji życiowej oraz niechęć osób dotkniętych przemocą do zgłaszania problemu.

Program wskazuje obszary, kierunki i działania:

1) Profilaktyka, diagnoza społeczna i edukacja społeczna, w której zawiera się poszerzenie wiedzy ogółu społeczeństwa, w tym zainteresowanych służb na temat zjawiska przemocy w rodzinie, podniesienie poziomu wiedzy i świadomości społecznej w zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie, ograniczenie treści przemocowych w mediach, poprawa jakości systemu działań profilaktycznych, realizacja programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar takiej przemocy;

2) Ochrona i pomoc osobom dotkniętym przemocą w rodzinie, w której zawiera się rozwój infrastruktury instytucji rządowych i samorządowych, a także podmiotów oraz organizacji pozarządowych udzielających pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie oraz wypracowanie zasad współpracy, upowszechnianie informacji w zakresie możliwości i form udzielania pomocy osobom dotkniętym taką przemocą, udzielanie pomocy i wsparcia takim osobom, monitoring skuteczności działań pomocowych;

3) Oddziaływanie na osoby stosujące przemoc w rodzinie, w którym zawiera się tworzenie i rozszerzanie oferty oddziaływań wobec osób stosujących przemoc w rodzinie, realizowanych przez instytucje rządowe i samorządowe, a także podmioty oraz organizacje pozarządowe, a także wypracowywanie i doskonalenie zasad współpracy między tymi instytucjami i podmiotami oraz organizacjami pozarządowymi i wdrażanie do realizacji, interweniowanie oraz reagowanie właściwych służb na stosowanie przemocy w rodzinie, realizowanie wobec osób stosujących przemoc w rodzinie programów oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych zmierzających do zaprzestania stosowania przemocy w rodzinie, realizowanie programów psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc w rodzinie, zmierzających do zmiany wzorców zachowań, a także realizowanie programów wspierających;

4) Podnoszenie kompetencji, rozwijanie i doskonalenie umiejętności służb i przedstawicieli podmiotów realizujących działania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w którym zawiera się podnoszenie jakości kształcenia i doskonalenia zawodowego osób przygotowujących się do realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz osób realizujących te zadania, wyznaczanie kierunków działań dla podmiotów i instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, podnoszenie kompetencji osób realizujących zadania z tego zakresu, wzmacnianie kompetencji zawodowych oraz przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu osób realizujących zadania z tego zakresu.