Pytanie: Jeżeli z licencją na oprogramowanie kupowany jest sprzęt komputerowy, to całość nie powinna być przyjęta jako wartość niematerialna i prawna? Czy jeśli osobno jest przyjęta licencja na wartości niematerialne i prawne, i osobno sprzęt jako środki trwałe, to nie jest to błędem? Jest wtedy szybsza amortyzacja, ponieważ sprzęt do 10.000 zł odpisywany jest bezpośrednio w koszty, a jako element wartości niematerialnej i prawnej amortyzacja dwa lata.

Odpowiedź: Nabywane przez podatników programy komputerowe stanowią, co do zasady, podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne (jako licencje lub jako autorskie prawa majątkowe – zob. art. 22b ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o PIT). Od zasady tej istnieją wyjątki, z których jeden dotyczy dokonywanych łącznie z zakupem komputera (zestawu komputerowego) zakupów programów niezbędnych do jego uruchomienia (w szczególności chodzi o systemy operacyjne). Przyjmuje się, że w takich przypadkach oprogramowanie stanowi element zespołu komputerowego jako środka trwałego, a w konsekwencji wartość oprogramowania powiększa wartość początkową tego zestawu komputerowego.

Odmiennie od oprogramowania systemowego traktowane jest oprogramowanie użytkowe, a więc niezbędne do realizacji potrzeb danego użytkownika (dotyczy to również m.in. aplikacji biurowych czy programów antywirusowych). Licencje na takie oprogramowanie traktowane są jako odrębne składniki majątku, a wydatki na ich zakup są – zależnie od okoliczności konkretnego przypadku – zaliczane do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio lub amortyzowane jako wartości niematerialne i prawne.

W świetle powyższego odpowiedź na pytanie zależy od tego, jakiego oprogramowania dotyczy pytanie. Jeżeli jest to oprogramowanie niezbędne do uruchomienia zestawu komputerowego (np. system Windows), jego wartość stanowi element wartości początkowej tego zestawu. W przeciwnym razie:

1)przedmiotowa licencja na oprogramowanie stanowi podlegającą odrębnej amortyzacji wartość niematerialną i prawną – jeżeli jej wartość przekracza 10.000 zł,

2)sposób potraktowania przedmiotowej licencji zależy od podatnika, tj. koszt nabycia licencji może zostać zaliczony bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, jak również licencja może zostać uznana za podlegającą odrębnej amortyzacji wartość niematerialną i prawną, a następnie zostać zamortyzowana jednorazowo lub być amortyzowana na zasadach ogólnych – jeżeli jej wartość nie przekracza 10.000 zł.

Podstawa prawna:

art. 22b, art. 22d oraz art. 22f ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.)