Pytanie: W ubiegłym roku naliczyliśmy błędnie odpis na ZFŚS w związku ze zwiększeniem odpisu jakie miało miejsce od lipca 2023 roku. Omyłkowo naliczyliśmy za cały rok większą kwotę 1.914,34 zł. Cały odpis rozdysponowaliśmy. Po sporządzeniu korekty naliczenia na 31 grudnia 2023 r. okazało się, że wypłaciliśmy za dużo o 11 tys. W bilansie wykazaliśmy saldo WN konta 850 jako pozostałe należności. Czy w związku z tym powinniśmy odpis na rok bieżący 2024 pomniejszyć o kwotę zawyżonego odpisu z poprzedniego roku i wypłacić mniej? Jak poprawić błąd w odpisie na ZFŚS?

Odpowiedź: W 2024 powinna zostać przekazana na rachunek ZFŚS pełna kwota odpisu. Następnie możliwe będzie przelanie z rachunku funduszu na rachunek bieżący należnych pieniędzy w kwocie 11 tys. zł.

W przypadku odpisów na ZFŚS dodatkowym wymogiem ich uznania za koszt uzyskania przychodów jest wpłata na rachunek funduszu środków pieniężnych stanowiących równowartość tych odpisów i zwiększeń. Wynika to wprost z zapisów ustawy o CIT.

Uznanie, że takie odpisy i zwiększenia nie są kosztem uzyskania przychodów w przypadku potrącenia ich części z należnościami wymagalnymi od funduszu może wydać się nieracjonalne. Oczywiście w takiej sytuacji osiągnięty jest identyczny efekt ekonomiczny jaki miałby miejsce, gdyby podatnik dokonał wpłaty na rachunek bankowy ZFŚSpełnej kwoty odpisów przypadającej na dany rok, a następnie dokonał zwrotnego przelewu z rachunku funduszu należnych środków. Trzeba jednak uwzględnić, iż pierwszeństwo w wykładni prawa podatkowego ma wykładnia językowa, gramatyczna. Biorąc zaś pod uwagę zapisy ustawy, konieczna jest wpłata środków pieniężnych stanowiących równowartość odpisu na rachunek funduszu.

Potwierdzeniem tego jest także orzecznictwo sądów administracyjnych. Na przykład w jednym z orzeczeń stwierdzono: „Zgodnie z oceną Naczelnego Sądu Administracyjnego z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b PDOPrU wyraźnie wynika, że warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu odpisów i zwiększeń, które zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jest ich wpłacenie na rachunek Funduszu. Pojęcie wpłacić oznacza „wpłacenie pieniędzy, wpłatę gotówkową, wpłatę czekiem” (Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, t. III, Warszawa 1981, s. 755–756), a poza tym w drodze kompensaty nic nie można wpłacić na rachunek Funduszu. Chodzi tu więc o operację bezpośrednią, a nie pośrednią” – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 sierpnia 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 996/07).

A zatem w 2024 roku powinna zostać przekazana na rachunek ZFŚS pełna kwota odpisu. Następnie możliwe będzie przelanie z rachunku funduszu na rachunek bieżący należnych pieniędzy w kwocie 11 tys. zł.

Podstawa prawna:

art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.).

Autor: Monika Czekała

Doradca podatkowy nr wpisu 14485, księgowa z kilkunastoletnim doświadczeniem, posiada Certyfikat Księgowy Ministerstwa Finansów nr 66987/2014, biegły sądowy z zakresu finansów i rachunkowości, Księgowy Roku 2017 Województwa Śląskiego, oraz finalistka innych konkursów wiedzy podatkowej i księgowej o zasięgu ogólnopolskim, takich jak Moneta Aurea 2009, Lider Księgowości 2012, Księgowy Roku. Jest właścicielką biura rachunkowego Metis Finanse Sp. z o.o.