Zmiany w zakresie reprezentowania przedsiębiorców przez organizację w postępowaniu cywilnym – druga ustawa deregulacyjna

Zgodnie z art. 61 § 1 i 2 kpc, organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, wytaczać powództwa na jej rzecz w sprawach o: alimenty, ochronę środowiska, ochronę konsumentów, ochronę praw własności przemysłowej, a także ochronę równości oraz niedyskryminacji przez bezpodstawne bezpośrednie lub pośrednie zróżnicowanie praw i obowiązków obywateli. W tych sprawach organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, przystąpić do niej w toczącym się postępowaniu.

Nowelizacja zmieniła brzmienie § 3 w art. 61 kpc, który stanowi obecnie, że za zgodą przedsiębiorcy, wyrażoną na piśmie, organizacja pozarządowa, której jest członkiem, może na jego rzecz wytoczyć powództwo lub przystąpić do niego w toczącym się postępowaniu związanym z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W poprzednim brzmieniu tego przepisu chodziło o przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną, a sprawa mogła dotyczyć tylko sporu z innym przedsiębiorcą, a zatem rozszerzono zakres możliwości występowania organizacji pozarządowych w takim postępowaniu.

Natomiast zgodnie z nowym brzmieniem art. 62 § 1 kpc, do organizacji pozarządowych wytaczających powództwa na rzecz osób fizycznych lub przedsiębiorców stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze wytaczającym powództwo na rzecz oznaczonej osoby, z wyjątkiem art. 58 kpc (zdanie drugie), zgodnie z którym w sprawach o roszczenia majątkowe prawomocne rozstrzygnięcie sprawy nie pozbawia strony zainteresowanej, która nie brała udziału w sporze, możności dochodzenia swoich roszczeń w całości lub w tej części, w której nie zostały zasądzone. A zatem, zdolność postulacyjna organizacji pozarządowych w tym zakresie dotyczy obecnie także przedsiębiorców.

Zgodnie z przepisem przejściowym, do postępowań cywilnych wszczętych i niezakończonych przed 12 maja 2023 r. (m.in. w zakresie publikacji dokumentów związanych z postępowaniem egzekucyjnym) stosuje się przepisy kpc w brzmieniu sprzed zmiany, z wyjątkiem art. 61 § 3 kpc, który stosuje się w nowym brzmieniu (art. 18 nowelizacji).