Uwaga! Zamiany w zakresie reprezentowania przedsiębiorców przez organizację w postępowaniu cywilnym

Sławomir Liżewski

Autor: Sławomir Liżewski

Dodano: 27 maja 2023
Od 12 maja br. obowiązuje większość przepisów tzw. drugiej ustawy deregulacyjnej

Od 12 maja br. obowiązuje większość przepisów tzw. drugiej ustawy deregulacyjnej, która m.in. precyzuje zasady udziału organizacji pozarządowych w postępowaniu cywilnym w ramach przysługującej im zdolności postulacyjnej w takim postępowaniu. Zmiany dotyczą reprezentowania przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 61 § 1 i 2 kpc, organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, wytaczać powództwa na jej rzecz w sprawach o: alimenty, ochronę środowiska, ochronę konsumentów, ochronę praw własności przemysłowej, a także ochronę równości oraz niedyskryminacji przez bezpodstawne bezpośrednie lub pośrednie zróżnicowanie praw i obowiązków obywateli. W tych sprawach organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, przystąpić do niej w toczącym się postępowaniu.

Nowelizacja zmieniła brzmienie § 3 w art. 61 kpc, który stanowi obecnie, że za zgodą przedsiębiorcy, wyrażoną na piśmie, organizacja pozarządowa, której jest członkiem, może na jego rzecz wytoczyć powództwo lub przystąpić do niego w toczącym się postępowaniu związanym z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W poprzednim brzmieniu tego przepisu chodziło o przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną, a sprawa mogła dotyczyć tylko sporu z innym przedsiębiorcą, a zatem rozszerzono zakres możliwości występowania organizacji pozarządowych w takim postępowaniu.

Natomiast zgodnie z nowym brzmieniem art. 62 § 1 kpc, do organizacji pozarządowych wytaczających powództwa na rzecz osób fizycznych lub przedsiębiorców stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze wytaczającym powództwo na rzecz oznaczonej osoby, z wyjątkiem art. 58 kpc (zdanie drugie), zgodnie z którym w sprawach o roszczenia majątkowe prawomocne rozstrzygnięcie sprawy nie pozbawia strony zainteresowanej, która nie brała udziału w sporze, możności dochodzenia swoich roszczeń w całości lub w tej części, w której nie zostały zasądzone. A zatem zdolność postulacyjna organizacji pozarządowych w tym zakresie dotyczy obecnie także przedsiębiorców.

Zgodnie z przepisem przejściowym, do postępowań cywilnych wszczętych i niezakończonych przed 12 maja 2023 r. (m.in. w zakresie publikacji dokumentów związanych z postępowaniem egzekucyjnym) stosuje się przepisy kpc w brzmieniu sprzed zmiany, z wyjątkiem art. 61 § 3 kpc, który stosuje się w nowym brzmieniu (art. 18 nowelizacji).

Podstawa prawna: 

art. 2 i art. 18 ustawy z 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 803),

art. 61 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.).

Autor: Sławomir Liżewski, prawnik, doradca organizacji pozarządowych
Sławomir Liżewski

Autor: Sławomir Liżewski

Prawnik, specjalista w zakresie podatków i prawa gospodarczego

PAŹDZIERNIK 2024 Nr 275

PAŹDZIERNIK 2024 Nr 275
Dostępny w wersji elektronicznej