0% stawka VAT dla nieodpłatnych dostaw na cele związane z pomocą ofiarom wojny na Ukrainie

Na podstawie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowaniu polegać mogą nieodpłatne dostawy towarów oraz nieodpłatnie świadczone usługi. Są one zazwyczaj opodatkowane VAT według standardowych stawek VAT dla towarów i usług, które są ich przedmiotem.

Czasami  podlegające opodatkowaniu czynności nieodpłatne są opodatkowane według obniżonej do 0% stawki VAT.

Od 5 marca 2022 r. dotyczy to również niektórych nieodpłatnych dostaw towarów i nieodpłatnie świadczonych usług dokonywanych na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy. Możliwość taką przewiduje dodany tego § 10bd rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek podatku VAT.

Na podstawie tego przepisu 0% stawka VAT ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki, tj.:

1)    ma miejsce podlegająca opodatkowaniu VAT czynność nieodpłatna (tj. podlegająca opodatkowaniu nieodpłatna dostawa towarów lub nieodpłatnie świadczona usługa),

2)    czynność ta jest dokonywana na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy,

3)    czynność ta jest dokonywana na rzecz:

a)     Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, lub

b)    podmiotów leczniczych (w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o działalności leczniczej), lub

c)     jednostek samorządu terytorialnego,

4)    została zawarta pisemna umowa między podatnikiem dokonującym czynności nieodpłatnej oraz podmiotem wskazanym w pkt 3, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy (zob. § 10bd ust. 3 rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek podatku VAT).

Chociaż omawiane przepisy weszły w życie 5 marca 2022 r., obniżona do 0% stawka VAT może być stosowana do czynności dokonanych w okresie od  24 lutego 2022 r. do 4 marca 2022 r.

Wówczas ostatni z wymienionych warunków uznaje się za spełniony również, gdy podatnik i podmiot, o którym mowa w pkt 3 potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy (zob. § § 10bd ust. 4 i 5 rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek podatku VAT).

Stosowanie 0% stawki VAT na podstawie omawianych przepisów jest przewidziane do 30 czerwca 2022 r. Nie ulega jednak wątpliwości, że jeżeli działania wojenne w Ukrainie będzie się przedłużać, przedłużona zostanie również możliwość stosowania stawki 0% do nieodpłatnych dostaw towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.