Pismo do sądu można nadać nie tylko na Poczcie Polskiej

Celem zmian jest dostosowanie krajowego prawa do przepisów Unii Europejskiej dotyczących ochrony konsumentów, a także implementacja wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawach polskich. Chodzi tutaj m.in. o wyrok z 27 marca 2019 r. w sprawie C-545/17 (Mariusz Pawlak przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego). Trybunał zakwestionował w nim – jako sprzeczny z prawem unijnym – art. 165 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, który za równoznaczne z wniesieniem pisma do sądu uznaje tylko jego złożenie w polskiej placówce pocztowej tzw. wyznaczonego operatora. W świetle zaś ustawy z 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1041 ze zm.) rolę tę pełni Poczta Polska. Według TSUE treść wspomnianego przepisu jest niezgodna z regulacjami unijnej dyrektywy 97/67/WE z 15 grudnia 1997 r. w sprawie wspólnych zasad rozwoju rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty oraz poprawy jakości usług.

Na tle tak ukształtowanych przepisów, wziąwszy pod uwagę orzecznictwo TSUE, uznano brak uzasadnienia dla utrzymywania wynikającego z art. 165 § 2 k.p.c. monopolu operatora wyznaczonego na świadczenie usług pocztowych związanych z nadawaniem przez strony czy uczestników postępowania pism procesowych do sądu, kiedy to nadanie wiąże się z zachowaniem terminu do dokonania określonej czynności procesowej. Dlatego zaproponowano zmianę jego treści.

Po nowelizacji możliwe będzie nadanie pisma procesowego (w formie przesyłki poleconej), z zachowaniem terminu, w placówce dowolnego operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne.

Oprócz tego przewidziano również zmianę innych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Mają one m.in. zwiększyć ochronę konsumentów pozwanych jako dłużnicy na podstawie weksla (np. przez banki). Jeśli taki weksel był wystawiony jako zabezpieczenie umowy, sądy będą miały z urzędu obowiązek jej zbadania pod kątem ewentualnego istnienia w niej nieuczciwych postanowień (tzw. klauzul niedozwolonych). Dodatkowo ułatwiona ma być obrona konsumenta w takim sporze, zarówno od strony formalnej, jak i ponoszonych kosztów postępowania. Nowe rozwiązania, o których mowa, mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.