Od ustalonej wartości początkowej środków trwałych dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – drogą systematycznego, planowego rozłożenia wartości początkowej środka trwałego na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się niezależnie od źródeł finansowania środka trwałego.
Jak dokonać odpisów amortyzacyjnych maszyny stanowiącej środek trwały sfinansowany dotacją?
Pytanie: Jesteśmy organizacją pozarządową, która otrzymała dotację na zakup maszyny stanowiącej środek trwały. Jak zaksięgować taką operację?
Odpowiedź: Księgowa musi wprowadzić do ksiąg rachunkowych wszystkie operacje z tym związane i jednocześnie zwrócić uwagę na aspekt podatkowy dotyczący amortyzacji takich środków.
Odpisy odnosi się w koszty działalności operacyjnej organizacji następującym zapisem:
- Wn 400 „Amortyzacja”,
- Ma 070 „Umorzenia środków trwałych”.
Przy czym z kosztów uzyskania przychodów wyłącza się odpisy z tytułu zużycia środków trwałych, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Oznacza to, że do kosztów podatkowych organizacja zalicza tylko odpisy amortyzacyjne od tej części wartości środka trwałego, która nie została sfinansowana ze środków otrzymanych z dotacji. Dlatego warto, aby organizacja wyodrębniła odpowiednie konto analityczne dotyczące odpisów amortyzacyjnych, które nie są uznawane za koszty podatkowe (zob. przykład).
Przykład rozliczenia
Organizacja pożytku publicznego otrzymała dotację w wysokości 90% kosztów nabycia środka trwałego. Kwota dotacji została ujęta na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów. Do ksiąg rachunkowych wprowadzono następujące zapisy:
1. Wpływ dotacji na zakup środka trwałego:
- Wn 130 „Rachunek bankowy”,
- Ma 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
2. Odpis amortyzacyjny:
- Wn 400 „Amortyzacja” (analitycznie: amortyzacja stanowiąca koszty uzyskania przychodów) – część amortyzacji środka trwałego sfinansowanego środkami własnymi organizacji,
- Wn 400 „Amortyzacja” (analitycznie: amortyzacja niestanowiąca kosztów uzyskania przychodów) – część amortyzacji środka trwałego sfinansowanego dotacją,
- Ma 070 „Umorzenie środków trwałych”.
3. Zarachowanie do pozostałych przychodów operacyjnych kwoty odpowiadającej odpisom amortyzacyjnym, w części sfinansowanej refundacją:
- Wn 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
- Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.