Co z ulgą dla seniora przy odprawie emerytalnej

Odpowiedź: Wynagrodzenie oraz odprawę emerytalną należy wypłacić w ostatnim dniu zatrudnienia. A jeżeli świadczenie z ZUS nie wpłynie na konto pracownika do dnia wypłaty, to wynagrodzenie i odprawa będą objęte ulgą zerowego PIT dla seniora.

Jak wynika z art. 921 Kodeksu pracy, pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa. W praktyce oznacza to, że odprawę emerytalną wypłaca się pracownikowi, jeżeli:

spełnia wymagania niezbędne do przyznania emerytury,

nastąpi ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę,

nie została mu wcześniej wypłacona odprawa emerytalna/rentowa.

Z kolei ulga zerowy PIT dla seniora przysługuje osobom, które osiągają przychody, z tytułu których podlegają ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz:

osiągnęły wiek 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn i

pozostaną na rynku pracy i mimo nabycia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania.

Z ulgi dla seniora mogą skorzystać również osoby, które mają przyznaną emeryturę, lecz jej nie pobierają. Ulgą dla seniora są objęte przychody:

ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,

umowy zlecenia, od której są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne,

z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub ryczałtem ewidencjonowanym,

z zasiłku macierzyńskiego.

W rezultacie ulga dla seniora nie przysługuje seniorom wykonującym umowę o dzieło bądź umowę zlecenia, od której nie są opłacane składki na ubezpieczenia społeczne.

Limit dochodów uprawniający do ulgi dla seniora wynosi 85.528 zł. Można z niej skorzystać w rozliczeniu rocznym PIT lub już na etapie obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. W przypadku gdy podatnik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie, że spełnia warunki do stosowania tego zwolnienia, płatnik nie pobiera podatku najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika. Jeżeli pracownik powiadomi pracodawcę o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia, płatnik nie uwzględnia zwolnienia najpóźniej od kolejnego miesiąca, w którym otrzymał powiadomienie.

Należy przy tym pamiętać, że oświadczenie podatnika jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia i musi zawierać klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Odprawę emerytalną/rentową zalicza się do przychodów ze stosunku pracy, a tym samym korzysta ona ze zwolnienia od podatku w ramach ulgi zerowego PIT dla seniorów.Z ulgi dla seniora może skorzystać zarówno osoba, która osiągnęła powszechny wiek emerytalny i nie wystąpiła o przyznanie emerytury, jak też osoba, której emeryturę przyznano (posiada status emeryta), ale jej nie pobiera. W konsekwencji, ulgę dla seniora należy zastosować do wszystkich wypłacanych wynagrodzeń, jak również odprawy emerytalnej, po spełnieniu przez pracownika łącznie następujących warunków:

osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego 60 i 65 lat odpowiednio dla kobiet i mężczyzn,

złożenia oświadczenia o posiadaniu uprawnienia do ulgi dla seniora, przy czym musi ono zawierać – o czym wcześniej wspomniano – klauzulę dotyczącą odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia,

w miesiącu, w którym będą wypłacane świadczenia objęte ulgą dla seniora (np. wynagrodzenia za pracę, odprawa emerytalna, ekwiwalent za urlop), zatrudniony nie może jeszcze pobierać emerytury, pomimo ukończenia 60./65. roku życia.Odpowiedzialność za ewentualne nieuprawnione skorzystanie z ulgi dla seniora ponosi pracownik, co potwierdza w złożonym oświadczeniu.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia składkowego, podstawy wymiaru składek nie stanowią odprawy pieniężne przysługujące w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Należy natomiast potrącić składki ZUS od wynagrodzenia. Przy czym zarówno pensja miesięczna, jak też odprawa będą objęte ulgą zerowego PIT dla seniorów.

W jakim terminie wypłacić ostatnie wynagrodzenie przed przejściem na emeryturę – stanowisko resortu pracy.

Co się zaś tyczy terminu wypłaty miesięcznej pensji, resort pracy w piśmie z 16 września 2010 r. (w odpowiedzi na interpelację poselską Nr 17841) stwierdza że „[…] Dzień, w którym dochodzi do ustania stosunku pracy, powinien być również dniem wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia za pracę. Ustanie zatrudnienia oznacza bowiem zerwanie dotychczasowej więzi prawnej między stronami stosunku pracy i zobowiązuje je do wzajemnego rozliczenia się z obowiązków wynikających z zakończonej umowy. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z zatrudniania pracownika, jest wypłacanie mu wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Ponieważ wynagrodzenie należy się pracownikowi, nie zaś byłemu pracownikowi, to w przypadku ustania zatrudnienia wypłaty wynagrodzenia należy dokonać najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy. Wypłata wynagrodzenia w terminie późniejszym, już po ustaniu zatrudnienia, jest możliwa jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego do dnia ustania zatrudnienia nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych”.

Należy wyjaśnić, że chodzi tu o zmienne miesięczne, kwartalne czy roczne składniki wynagrodzenia, których wysokość nie jest jeszcze znana w dniu, w którym umowa uległa rozwiązaniu.

Potrącenia z wynagrodzeń i zasiłków. 

Poznaj limity potrąceń z wynagrodzenia pracowników obowiązujące w 2025 roku cz. 

Zobacz, jak dokonać potrącenia z wynagrodzenia pracownika cz.